Telemedycyna narzędziem opieki medycznej dla pacjentów po udarze – Centrum Telemedyczne KMS

Pacjent po przebytym udarze mózgu wymaga leczenia, rehabilitacji i przede wszystkim opieki. W zależności od tego, w jakim jest stanie, potrzebuje on różnego rodzaju wsparcia terapeutycznego. Nowoczesna rehabilitacja poudarowa oznacza rehabilitację kompleksową, wszechstronną, rozpoczętą wcześnie i kontynuowaną w miejscu zamieszkania, realizowaną przez cały zespół rehabilitacyjny. W skład tego zespołu wchodzi lekarz neurolog, fizjoterapeuta, logopeda (neurologopeda), pielęgniarka i inni specjaliści. Głównym wskazaniem do rehabilitacji po udarze mózgu jest niedowład połowiczy i afazja. Terapia w późniejszym okresie — w domu — jest nastawiona na maksymalną poprawę funkcji poznawczych, tak by pacjent mógł współuczestniczyć w życiu społecznym i jeśli to możliwe, jak najszybciej wrócić do pracy zawodowej. Bez względu na rodzaj zaburzeń, każdy chory potrzebuje wsparcia, zarówno ze strony personelu medycznego, jak i rodziny, tym bardziej że proces terapii i powrotu do sprawności jest procesem długotrwałym.

W obecnej sytuacji pandemii SARS-COV2, podkreśla się szczególną rolę telemedycyny i teleopieki. Monitorowanie kardiologiczne pacjentów po udarze mózgu jest istotne, ponieważ ze względu na obecną sytuację epidemiologiczną, dostęp do lekarzy i specjalistycznych placówek medycznych jest ograniczony. Ze względu na zwiększone środki ochrony, koszty leczenia szpitalnego i ambulatoryjnego podwoiły się, a dostępność do świadczeń rehabilitacyjnych została ograniczona. Konieczność zapewnienia pacjentom dostępu do telerehabilitacji za pomocą telemedycyny stała się obecnie wiodącym tematem dla środowisk naukowych i działań rządowych. Obecnym tematem Światowego Dnia Fizjoterapii (World PT Day) 8.09.2020 r. było zaniechanie ograniczeń w dostępie do terapii i promocja pracy fizjoterapeutów w obliczu walki z COVID-19.

Liczne doniesienia naukowe przemawiają za stosowaniem telemedycyny i rehabilitacji domowej w obecnych czasach. Dostępne są badania naukowe potwierdzające skuteczność i przydatność telemedycyny w pacjentów po udarze mózgu (14-26), jednak, jak podkreślają autorzy, konieczne jest prowadzenie dalszych badań w tym zakresie. Projekt „Telemedycyna jako narzędzie skoordynowanej opieki medycznej dla pacjentów po udarze” jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na usługi telemedyczne i pozwala na zwiększenie dostępu do wysokiej jakości specjalistycznych usług telemedycznych i rehabilitacyjnych i optymalizację leczenia poszpitalnego pacjentów po udarze mózgu.

Piśmiennictwo:
1. Rekomendacje KIF dot. prowadzenia fizjoterapii domowej w stanie epidemii. https://kif.info.pl/rekomendacje-do-prowadzenia-fizjoterapii-domowej-w-stanie-epidemii/
2. Wytyczne The Evidence-Based Review for Stroke Rehabilitation (EBRSR) dot. rehabilitacji neurologicznej dostępne na stronie http://www.ebrsr.com/evidence-review. Rozdziały 5, 7.
3. The Evidence-Based Review for Stroke Rehabilitation (EBRSR) Stroke Rehabilitation Clinician Handbook, Toronto 2020. Rozdziały 3, 4, 5, 6, 9 i 21.
4. Andrew M, Hoessly M, Kate Hedges K. Exercise After a Stroke. A guide for people with stroke and their families. New Zealand 2017.
5. HOPE: The Stroke Recovery Guide. US National Stroke Association, 2010.
6. Szołtys B,. Grzesińska A, Holik M., i wsp. Nowoczesna rehabilitacja pacjentów po udarach mózgu. Rehabil Prakt 2019; 3: 18-23.
7. Światowa Organizacja Zdrowia, Usprawnianie po udarze mózgu. Poradnik dla terapeutów i pracowników podstawowej opieki zdrowotnej. Elipsa-Jaim s. c., Kraków 2009.
8. Kwolek A. (red.), Rehabilitacja w udarze mózgu. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2011
9. Pałka T., Puchowska-Florek M. Chory po udarze – rehabilitacja ruchowa i zaburzeń mowy. Chor Serca Naczyń 2007; 4 (2): 89–92.
10. Zielińska J. Współpraca fizjoterapeuty z logopedą przy usprawnianiu pacjenta po udarze mózgu. “Zesz Nauk KSW” 2017, 45:147-154.
11. Hoffman J, Karolina Ozdarska K, Hoffman A, Sochanek M.Rehabilitacja kończyny górnej po udarze mózgu. Choroby XXI wieku- wyzwania w pracy fizjoterapeuty [w:] M.Podgórska(red.), Gdańsk 2017.
12. Iannaccone S, Alemanno F, Houdayer E, et al. COVID-19 rehabilitation units are twice as expensive as regular rehabilitation units. J Rehabil Med. 2020;52(6):jrm00073. Published 2020 Jun 30.
13. Wytycze PAHO (Pan American Health Organization – Rehabilitation considerations during the COVID-19 outbreak.
14. Drwal KR, Forman DE, Wakefield BJ, El Accaoui RN. Cardiac Rehabilitation During COVID-19 Pandemic: Highlighting the Value of Home-Based Programs [published online ahead of print, 2020 Jun 17]. Telemed J E Health. 2020;10.1089/tmj.2020.0213.
15. Iannaccone S, Castellazzi P, Tettamanti A, et al. Role of Rehabilitation Department for Adult Individuals With COVID-19: The Experience of the San Raffaele Hospital of Milan [published online ahead of print, 2020 Jun 4]. Arch Phys Med Rehabil. 2020;S0003-9993(20)30365-8.
16. Lew HL, Oh-Park M, Cifu DX. The War on COVID-19 Pandemic: Role of Rehabilitation Professionals and Hospitals. Am J Phys Med Rehabil. 2020;99(7):571-572.
17. Fatima N, Saqqur M, Qamar F, Shaukat S, Shuaib A. Impact of COVID-19 on neurological manifestations: an overview of stroke presentation in pandemic [published online ahead of print, 2020 Aug 6]. Neurol Sci. 2020;1-5.
18. Besnier F, Gayda M, Nigam A, Juneau M, Bherer L. Cardiac Rehabilitation During Quarantine in COVID-19 Pandemic: Challenges for Center-Based Programs [published online ahead of print, 2020 Jun 27]. Arch Phys Med Rehabil. 2020;S0003-9993(20)30388-9.
19. Lee AC. COVID-19 and the Advancement of Digital Physical Therapist Practice and Telehealth. Phys Ther. 2020;100(7):1054-1057.
20. Lepkowsky CM. Telehealth Reimbursement Allows Access to Mental Health Care During COVID-19. Am J Geriatr Psychiatry. 2020;28(8):898-899.
21. Bashir A. Stroke and Telerehabilitation: A Brief Communication. JMIR Rehabil Assist Technol. 2020;7(2):e18919. Published 2020 Jul 17. doi:10.2196/18919.
22. Chae SH, Kim Y, Lee KS, Park HS. Development and Clinical Evaluation of a Web-Based Upper Limb Home Rehabilitation System Using a Smartwatch and Machine Learning Model for Chronic Stroke Survivors: Prospective Comparative Study. JMIR Mhealth Uhealth. 2020;8(7):e17216. Published 2020 Jul 9. doi:10.2196/17216.
23. Laver KE, Schoene D, Crotty M, George S, Lannin NA, Sherrington C. Telerehabilitation services for stroke. Cochrane Database Syst Rev. 2013;2013(12):CD010255. Published 2013 Dec 16.
24. Carda S, Invernizzi M, Bavikatte G, et al. The role of physical and rehabilitation medicine in the COVID-19 pandemic: The clinician’s view [published online ahead of print, 2020 Apr 18]. Ann Phys Rehabil Med. 2020;S1877-0657(20)30076-2.
25. Carda S, Invernizzi M, Bavikatte G, et al. COVID-19 pandemic. What should PRM specialists do? A clinician’s perspective [published online ahead of print, 2020 May 19]. Eur J Phys Rehabil Med. 2020;10.23736/S1973-9087.20.06317-0.
26. Dostęp do rehabilitacji za pomocą telemedycyny. https://world.physio/toolkit/world-pt-day-2020-infographics-polish